Energieweg

Schuim

De complexiteit van het SU terrein leidde tot onze schuimtheorie, waarin iedere ontmoeting als schuimbel van waarde is geworden voor het onderzoeksproject. Naar een eigen interpretatie van eeuwenoude recepten, oogstten we een aantal wilde planten, die de dienst uitmaken op het terrein. Zo verarmden we het terrein door de ruigte te omarmen en kunnen de ecologische pareltjes weer een kans krijgen. Dit leidde tot de verruigingsdrank die we in de menselijke fabriek tijdens expedities op het terrein produceerden. Zo creëerden we met stedelijke vegetatie een nieuwe verbinding en verhaal over de complexe symbiose tussen de stad en ons voedsel. Een serie mousserende verruigingsdranken vormde begin juni het tussentijdse resultaat.

Voor de opkomst van hopbier, dat in de 17e eeuw ineens veel uit Hamburg en Bremen werd aangevoerd, was bierproductie (beter: gekookt water met laag alcoholgehalte) in de late middeleeuwen zeer algemeen. Veel gasthuizen deden dat, er waren particuliere brouwers en ook wel thuisstokers. Water uit een put of uit de Drentse A was bijna per definitie onbetrouwbaar en dat wist men. Bier werd gebrouwen in ketels en afgeleverd in een vat (of een grote ‘kogelpot’. De ingrediënten, zoals mout of haver kwamen uit de ommelanden en veel wilde planten zoals gagel, berenklauw, hondsdraf, druivenblad, moerasrozemarijn en wilde peen werden gebruikt om de gruitbier op smaak te brengen of te conserveren. 

Na de invoering van het Reinheitsgebot in Duitsland in 1516, waarbij afspraken werden gemaakt over de ingrediënten van bier, waren het veel Duitse steden waar de productie van bier een winstgevend internationaal product werd. Via het Hanze netwerk bereikte dit langer houdbare bier ook de stad Groningen. Hertog Willem III heeft de aanvoer van dit Duitse bier nog willen tegenhouden, maar tevergeefs. Op een gegeven moment besloten een aantal Groningers om zelf bier te gaan brouwen en kweekten hop in Peize. Het Kluinbier dat zo ontstond werd een populair Gronings biertje dat vervolgens in Leeuwarden en Amsterdam werd verkocht.

Het brouwen van dranken met wilde planten is niets nieuws. Duizenden jaren geleden brouwden de Egyptenaren al dranken in hun bakkerijen met resten van brood, wilde planten uit de omgeving van de stad en honing. De drank die door vergisting ontstond, was een heilige drank die alleen door de Farao’s werd gedronken. Waarschijnlijk waren het de Sumeriërs die al 8000 v. Christus gefermenteerde dranken produceerden met planten uit de berm. Daarover is niets op schrift gezet, enkel archeologische opgravingen in het midden-oosten hebben tot deze aannames geleidt.